فصلنامه

زمینه و هدف: هدف از کنترل صدای محیطی، بهبود مدیریت آن در جامعه است، چرا که صدای ناشی از ترافیک می­ تواند بر روی نواحی مسکونی مجاور تاثیر بگذارد. مدیریت صحیح برنامه­ ریزی شده صدا می­ تواند این مؤلفه مهم و مضر را که یکی از فشارهای شهرنشینی بر سلامت مردم است حذف نماید. اما قبل از برنامه ­ریزی جهت کاهش صدا شهری لازم است که مراکز شلوغ شناسایی شوند. به این جهت در این تحقیق سعی شده است تا شاخص­ های مهم صدا در نواحی شلوغ مرکزی شهر زنجان اندازه­ گیری شود.   

روش بررسی: مطالعه حاضر در بخش مرکزی شهر زنجان که عمدتا دارای ترافیک سنگین است انجام شده است. بدین منظور تراز صوت معادل (L_eq)، تراز روز-شب(L_dn) ، تراز روز-عصر-شب (L_den)، شاخص آلودگی صوتی (NPL) و شاخص صوتی ترافیک (TNI) در 20 ایستگاه در دو بازه زمانی زمستان 1390 و بهار 1391 اندازه ­گیری شد. اندازه­ گیری­ ها در خیابان­ های اصلی این ناحیه با استفاده از دستور العمل­ های توصیه شده توسط EPA انجام و نهایتا نتایج تجزیه و تحلیل شدند.

یافته ­ها: نتایج نشان داد که تغییرات ساعتی کاملا تابعی از میزان عادات جابجایی مردم و همچنین بار ترافیکی در مناطق تجاری شهر زنجان است. همچنین مشخص گردید که میزان تجاوز از تراز استاندارد محیطی 55dB، با استفاده از تخمین شاخص  L_den برای 100 % ایستگاه­ های اندازه­ گیری وجود دارد. مقادیر شاخص ترافیکی L_den نیز برای 67 % ایستگاه‌ها- زمان­ های اندازه گیری، بیشتر از 74dB و برای 100 % ایستگاه‌ها  در محدوده ساعتی عصرها، بیش از 74dB است. شاخص NP در 78 % ایستگاه‌ها- زمان­ های اندازه­ گیری، بیش از 80dB بوده است که دلالت بر ایجاد ناراحتی صوتی در بیشتر ایستگاه ­ها و زمان­ ها دارد.

نتیجه‌گیری: استفاده از نقشه­ های صوتی و شاخص های TNI وNPL می ­تواند به برنامه کنترل هوشمند ترافیک شهری کمک کند؛ زیرا این نقشه­ ها به خوبی می­ توانند عادات جابجایی مردم در زمان­ ها و مکان­ های مختلف شهر را به تصویر بکشند.