1- گروه علوم و مهندسی خاک شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران ، m.bayat.v@gmail.com
2- گروه علوم و مهندسی خاک شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران
3- گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
چکیده: (4420 مشاهده)
زمینه و هدف: آب زیرزمینی جز منابع بسیار مهم برای ادامه حیات موجودات زنده است. از این رو مدلسازی آب زیرزمینی اهمیت ویژه ای در مدیریت و برنامه ریزی هر منطقه دارد. در این پژوهش با استفاده از اطلاعات زمین شناسی، هیدرولیکی و هیدرولوژیکی، به شبیه سازی عددی مسیر جریان آب زیرزمینی آبخوان دشت همدان - بهار با استفاده از نرمافزار GMS پرداخته شد.
روش بررسی: در این بررسی، ابتدا مدل سه بعدی هیدرولوژیکی دشت همدان - بهار تهیه و سپس جریان در دشت با کد عددی MODFLOW شبیه سازی گردید. پس از شبیه سازی جریان، کالیبره کردن مدل به روش سعی و خطا انجام گرفت. تخمین مسیر جریان آب زیرزمینی نیز با استفاده از کد عددی MODPATH صورت گرفت. نهایتا مناطق تسخیر چاههای مورد مطالعه و جهت حرکت آب زیرزمینی با زمان حرکتهای مختلف ترسیم گردید.
یافته ها: اختلاف سطح آب مشاهده شده و شبیه سازی شده در محدوده مجازm 35 ± به عنوان دامنه مطلوب بود. تخمین مسیر جریان آب زیرزمینی با کد عددی MODPATH نشان داد که در حرکت رو به جلو، طولانی ترین مسیر انتقال جریان m 43400 و در حرکت رو به عقبm 8270/674 بهعنوان طولانی ترین مسیر انتقال جریان مشخص گردید. نتایج شبیه سازی انتقال مسیر جریان آب زیرزمینی گویای این واقعیت بود که انتقال جریان از مرز آبخوان به سمت مرکز و خروجی آبخوان همسو با گرادیان هیدرولیکی بود.
نتیجهگیری: در مجموع میتوان اظهار داشت، ادامه روند فعلی جریان آب زیرزمینی، افزایش سطح آلودگی آبخوان را در پی خواهد داشت که خسارت های جبران ناپذیری به سفره آب زیرزمینی وارد خواهد نمود.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
آب دریافت: 1396/8/9 | پذیرش: 1397/1/29 | انتشار: 1397/4/26