مجله دانشکده پزشکی

زمینه و هدف: کمردرد یکی از مهمترین علل ایجاد ناتوانی در جهان است. هر چند که تنها ۵-۲% کمردردها به‌دلیل فتق دیسک مهره‌ای می‌باشد، اما جراحی فتق دیسک از شایعترین جراحی‌ها می‌باشد. هدف از این مطالعه بررسی ارتباط برخی از متغیرهای زیستی-روانی اجتماعی با پیش‌آگهی کوتاه‌مدت عمل جراحی بود.

روش بررسی: این مطالعه مقطعی آینده‌نگر که به‌صورت توصیفی- تحلیلی انجام شد. ۱۰۰ بیمار (محدوده سنی  ۷۳-۱۸ سال) با جراحی فتق دیسک در یک سطح از مهره کمر که برای اولین بار عمل جراحی می‌کردند، وارد مطالعه شدند. بیمارانی که دارای شرایط ورود به مطالعه بودند و تمایل به شرکت در طرح داشتند طی آبان ۱۳۹۴ تا فروردین ۱۳۹۵ از بخش‌های جراحی اعصاب بیمارستان‌های لقمان و امام‌خمینی (ره) تهران انتخاب شدند. پرسشنامه کیفیت زندگی Item Short Form Survey-36  پیش، یک و دو ماه پس از جراحی توسط بیماران تکمیل شد.

یافته‌ها: بُعد فیزیکی پرسشنامه کیفیت زندگی SF-36 بیماران پیش از جراحی ۲۴/۶ و بُعد روانی ۳۹/۶ بود که در مقایسه با میزان استاندارد کمتر بود (۰/۰۰۱P<) هشت هفته پس از جراحی، تمامی ابعاد کیفیت زندگی بیماران افزایش معنادار داشت. سن بر بُعد روانی کیفیت زندگی تاثیر معناداری نداشت اما در بُعد فیزیکی در سنین کمتر از ۳۰ سال معنادار بود. بُعد روانی کیفیت زندگی مردان به‌طور معناداری بیشتر از زنان بود. کیفیت زندگی روانی در سیگاری‌ها کمتر از غیرسیگاری‌ها می‌باشد.

نتیجه‌گیری: جراحی فتق دیسک در بهبود بُعد فیزیکی و روانی کیفیت زندگی تاثیر به‌سزایی دارد. عواملی مانند سن، جنسیت، مصرف سیگار و عوامل روانی می‌توانند بر روی نتیجه درمان اثرگذار باشند.