مجله دانشکده پزشکی

زمینه و هدف: در زمینه‌ی ارتباط پزشک و بیمار، راستگویی به بیمار از مباحث مهم به‌شمار می‌رود. باتوجه به اینکه بیان یا کتمان حقیقت علاوه‌بر مسایل اخلاقی از نظر قانونی نیز مشکلاتی را ایجاد می‌کند، در نتیجه شیوه‌ی برخورد درست با این موضوع و عواملی که بر این موضوع تأثیرگذارند، به‌ویژه در بیماری‌های سخت‌درمان مانند سرطان اهمیت زیادی دارد. هدف این پژوهش تحلیل عوامل موثر بر حقیقت‌گویی پزشکان به بیماران سرطانی ایران از دیگاه متخصصان حوزه سرطان در دانشگاه علوم پزشکی تهران بود.

روش بررسی: این پژوهش به‌صورت توصیفی- پیمایشی انجام شد که نمونه‌ی ‌آماری آن را ۱۶۱ تن از متخصصان مرتبط با سرطان در شهر تهران، دانشگاه علوم پزشکی تهران (اسفند ۱۳۹۴) تشکیل می‌داد که با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده از بین آنان در زمینه‌های مختلف انتخاب شدند. ابزار بررسی پرسشنامه‌ای بود که بر اساس ادبیات پژوهش تنظیم و روایی آن توسط اساتید کارآزموده و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ (Cronbach's alpha coefficient) تأیید شد.

یافته‌ها: نتایج نشان داد، تفاوت معنا‌داری بین نگرش پزشکان مرد و زن در بیان حقیقت وجود نداشت (۰/۴۸۱P=)، اما در زمینه‌ی تمایل تفاوت معنا‌داری بین متخصصان و غیر متخصصان سرطان وجود داشت. همچنین نشان داد که تفاوت بین رفتار پزشکان وجود داشت. بین رفتار پزشکان بخش خصوصی (میانگین ۸/۸۷)، با پزشکانی که در بخش خصوص-دولتی مشغول فعالیت بودند (۸/۶۲) تفاوت مشاهده شد (۰/۰۱۴P=).

نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که بین دیدگاه برخی متخصصان در بیان حقیقت تفاوت وجود دارد، ولی این مسئله دلیلی بر کتمان حقیقت نیست و پزشکان باید در بیان حقیقت به عوامل مختلف توجه کنند.